พิพิธภัณฑ์ธรมชาติจัดการน้ำชุมชน ตามแนวพระราชดำริ ชุมชนบ้านแม่ขมิง จ.แพร่

เมื่อวันที่ 28 พฤศจิกายน พ.ศ. 2567 ที่ผ่านมา ดร.รอยล จิตรดอน กรรมการและเลขาธิการ มูลนิธิอุทกพัฒน์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ เป็นประธานเปิด “พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติจัดการน้ำชุมชน ตามแนวพระราชดำริ ชุมชนบ้านแม่ขมิง ตำบลสรอย อำเภอวังชิ้น จังหวัดแพร่” โดยมีนายชัยสิทธิ์ ชัยสัมฤทธิ์ผล รองผู้ว่าราชการจังหวัดแพร่ พร้อมด้วยผู้แทนจากหน่วยงานทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และประชาชนในพื้นที่มาร่วมงานจำนวนมาก

ชุมชนบ้านแม่ขมิง เดิมประสบปัญหาน้ำแล้ง น้ำหลาก และดินโคลนถล่ม ต่อมากรมชลประทานได้สร้างอ่างเก็บน้ำห้วยแม่ปะยาง แต่น้ำยังไม่เพียงพอ ชุมชนจึงร่วมกันกำหนดธรรมนูญชุมชน ให้คณะกรรมการหมู่บ้านแต่ละหมู่บ้าน ร่วมกันสร้างฝายชะลอน้ำและฟื้นฟูป่าต้นน้ำต่อเนื่องปีละไม่น้อยกว่า 100 ฝาย มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2546 ทำให้ปัจจุบัน ป่าชุมชนพื้นที่ 389 ไร่ อุดมสมบูรณ์ มีน้ำตลอดปี มีกฎกติกาชุมชนในการกระจายน้ำให้ทั่วถึงทุกพื้นที่ ชุมชนเลิกทะเลาะแย่งน้ำกัน กลายเป็นต้นแบบของการจัดการอ่างเก็บน้ำขนาดเล็กด้วยธรรมนูญชุมชน

“ชุมชนบ้านแม่ขมิง” นับเป็นตัวอย่างความสำเร็จในการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ ตามแนวพระราชดำริที่ชุมชนอื่นสามารถศึกษาเรียนรู้ จากการรักษาวิถีชีวิตเดิม สู่การเรียนรู้ ประยุกต์ใช้ และดำเนินชีวิตตามแนวพระราชดำริ จึงได้รับคัดเลือกให้เป็น “พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติจัดการน้ำชุมชน ตามแนวพระราชดำริ” ลำดับที่ 29 ของมูลนิธิอุทกพัฒน์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ ให้ผู้ที่สนใจสามารถเรียนรู้การน้อมนำแนวพระราชดำริ และแนวทางการทำงาน ไปปรับใช้กับพื้นที่ของตนเอง เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตความเป็นอยู่ของคนในท้องถิ่นต่อไป